Lễ dạm ngõ là gì? Lễ vật, thủ tục cần thiết cho buổi lễ

Chuỗi nghi lễ cưới hỏi của người Việt gồm các bước như lễ dạm ngõ, lễ ăn hỏi, lễ rước dâu, lễ thành hôn và tiệc cưới. Trong đó, lễ dạm ngõ là bước đầu tiên và mang ý nghĩa như một lời hứa hẹn, chính thức hóa quan hệ giữa hai gia đình trước khi đôi trẻ chính thức về chung một nhà.

Lễ dạm ngõ là gì? Lễ vật, thủ tục cần biết để tổ chức

Lễ dạm ngõ được chuẩn bị kỹ lưỡng không chỉ thể hiện sự trân trọng của nhà trai với nhà gái, mà còn mang lại khởi đầu tốt đẹp cho quá trình cưới hỏi. Nếu bạn đang có ý định tổ chức lễ dạm ngõ nhưng chưa biết chuẩn bì gì thì hãy cùng Kim Hỷ Wedding tìm hiểu trong bài viết này nhé!

1. Lễ dạm ngõ là gì?

Lễ dạm ngõ là buổi gặp gỡ chính thức đầu tiên giữa hai bên gia đình. Đây là lúc nhà trai đến thăm nhà gái, thông báo ý định muốn kết duyên con cái, đồng thời hai gia đình gặp mặt, tìm hiểu nhau kỹ hơn và bàn bạc sơ lược về dự định tổ chức hôn lễ.

Lễ dạm ngõ hay còn gọi là chạm ngõ, giáp mặt, bỏ rượu

Tùy thuộc vào từng vùng miền và phong tục, lễ dạm ngõ có thể được gọi bằng nhiều tên khác nhau. Ở miền Bắc, tên gọi phổ biến nhất là lễ dạm ngõ, đám giáp lời hoặc lễ chạm ngõ. Còn ở miền Trung và miền Nam, lễ này có khi được gọi là lễ xem mặt, đám nói hay đơn giản là lễ ra mắt. Ngoài ra, ở miền Tây người còn gọi đây là lễ bỏ rượu.

1.1. Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ dạm ngõ

Lễ dạm ngõ có nguồn gốc lâu đời trong văn hóa cưới hỏi Việt Nam, đây được xem là bước đầu tiên trong quá trình kết thông gia giữa hai gia đình. Theo truyền thống, lễ dạm ngõ là dịp để gia đình nhà trai thông báo ý định kết hôn của con trai mình và nhận được sự đồng ý của gia đình nhà gái.

Lễ dạm ngõ thời xưa tại Việt Nam

1.2. Sau lễ dạm ngõ bao lâu thì tổ chức đám cưới?

Thông thường, lễ cưới sẽ được tổ chức sau lễ dạm ngõ từ 1 đến 3 tháng. Sau lễ dạm ngõ, hai gia đình sẽ bàn bạc để thống nhất về thời gian và các chi tiết cho lễ ăn hỏi và lễ cưới. Vì vậy, khoảng thời gian từ lễ dạm ngõ đến lễ cưới có thể thay đổi tùy thuộc vào điều kiện và thỏa thuận của hai gia đình. 

2. Lễ dạm ngõ khác gì với lễ ăn hỏi?

Lễ dạm ngõ và lễ ăn hỏi là hai nghi thức khác nhau trong quy trình cưới hỏi, mỗi lễ có mục đích, ý nghĩa và quy mô riêng biệt:

- Về mục đích: Lễ dạm ngõ chủ yếu là dịp gặp mặt, thông báo ý định kết hôn của hai bên gia đình. Còn lễ ăn hỏi (đính hôn) là lễ chính thức khi nhà trai mang lễ vật đến để hỏi cưới cô dâu và được xem là lời hứa hẹn của đôi trẻ.

Lễ dạm ngõ khác ăn hỏi ở mục đích tổ chức

- Về lễ vật: Lễ vật trong lễ dạm ngõ khá đơn giản, bao gồm trầu cau, trà và một số loại bánh ngọt. Trong khi đó, lễ vật trong lễ ăn hỏi cầu kỳ hơn, với nhiều tráp lễ chứa trầu cau, bánh phu thê, rượu, trà, trái cây, tiền sính lễ và các vật phẩm khác.

- Về quy mô: Lễ dạm ngõ thường có quy mô nhỏ gọn, chỉ có sự hiện diện của các thành viên trong gia đình. Lễ ăn hỏi có thể được tổ chức lớn hơn, với sự tham dự của họ hàng và bạn bè thân thiết.

3. Sự khác biệt về lễ dạm ngõ giữa các vùng miền

3.1. Miền Bắc

Ở miền Bắc, lễ dạm ngõ thường được tổ chức trang trọng hơn so với các vùng miền khác. Gia đình nhà trai sẽ chuẩn bị lễ vật gồm trầu cau, trà, bánh cốm hoặc bánh phu thê và thường chọn ngày lành tháng tốt để thực hiện buổi lễ. Nghi thức chào hỏi và trao lễ vật được tiến hành cẩn thận, thể hiện sự tôn trọng và coi trọng mối quan hệ giữa hai bên gia đình.

Lễ dạm ngõ miền Bắc luôn được tổ chức một cách trang trọng nhất có thể

3.2. Miền Trung

Người miền Trung có truyền thống cưới hỏi khá nghiêm ngặt và coi trọng các nghi thức gia đình. Tuy nhiên, lễ dạm ngõ ở miền Trung có phần giản dị, nhẹ nhàng hơn miền Bắc, chủ yếu là buổi gặp mặt thân mật và gần gũi. Lễ vật trong lễ dạm ngõ của người miền Trung cũng đơn giản, chủ yếu là trầu cau, trà/rượu và bánh, không cầu kỳ về hình thức.

Dạm ngõ ở miền Trung có phần giản dị nhưng vẫn trang trọng, đông đủ họ hàng đôi bên

3.3. Miền Nam

Lễ dạm ngõ ở miền Nam thường diễn ra trong không khí thân thiện, gần gũi, nhẹ nhàng. Gia đình nhà trai sẽ mang trầu cau, cặp rượu, trái cây đến nhà gái, không cần lễ vật cầu kỳ, chủ yếu là buổi gặp gỡ để gia đình hai bên làm quen và xác định quan hệ của đôi trẻ. Ở miền Nam, lễ dạm ngõ ít bị ràng buộc bởi ngày lành tháng tốt, mà thường diễn ra vào thời gian thuận tiện cho cả hai gia đình.

Buổi dạm ngõ lại miền Nam không quá bắt buộc về hình thức, quy mô tham dự

3.4. Miền Tây

Miền Tây nổi tiếng với văn hóa cởi mở, phóng khoáng nên lễ dạm ngõ tại đây cũng không quá nặng nề về lễ nghi. Lễ vật trong lễ dạm ngõ của người miền Tây thường bao gồm trầu cau, cặp rượu, bánh trái hoặc mâm dạm ngõ đơn giản. Buổi lễ mang tính chất nhẹ nhàng, không khí vui vẻ, tạo sự thoải mái và gắn kết giữa hai gia đình, giúp đôi bên hiểu thêm về nhau.

Miền Tây phóng khoáng, thoải mái nên lễ dạm ngõ còn được gọi là lễ bỏ rượu

4. Trình tự thủ tục của lễ dạm ngõ

- Chuẩn bị lễ vật: Gia đình nhà trai chuẩn bị lễ vật đơn giản gồm trầu cau, trà và bánh ngọt để mang đến nhà gái. Đây là biểu tượng cho lòng thành và sự tôn trọng của nhà trai.

- Đón tiếp nhà trai: Nhà gái sẽ chuẩn bị không gian tiếp đón, chào đón nhà trai một cách thân thiện. Hai bên sẽ chào hỏi, giới thiệu các thành viên gia đình tham gia buổi lễ.

Trong lễ dạm ngõ nhà trai sẽ là khách, nhà gái là chủ lễ

- Trao lễ vật: Nhà trai sẽ trao lễ vật cho nhà gái để thể hiện thành ý, đồng thời xin phép gia đình nhà gái cho đôi trẻ được tiến tới hôn nhân. Nhà gái nhận lễ vật và đặt lên bàn thờ tổ tiên để xin phép và bày tỏ lòng kính trọng.

- Thảo luận về kế hoạch cưới hỏi: Sau khi trao lễ vật, hai bên gia đình sẽ thảo luận sơ bộ về kế hoạch tổ chức lễ ăn hỏi, lễ cưới, và thống nhất ngày cưới nếu có thể.

- Chia sẻ và giao lưu: Cuối buổi lễ, hai bên gia đình có thể tổ chức một bữa cơm thân mật để giao lưu và thắt chặt tình cảm, tạo không khí gần gũi và thân thiện giữa hai gia đình.

5. Thời gian tổ chức lễ dạm ngõ

Thời gian tổ chức lễ dạm ngõ có thể linh hoạt, nhưng thông thường là vào buổi sáng hoặc buổi chiều, phụ thuộc vào sự thuận tiện của hai bên gia đình. Nhà trai sẽ thường chọn ngày lành tháng tốt để tổ chức lễ dạm ngõ. Theo quan niệm dân gian, tránh các ngày như mùng 1, ngày rằm hay các ngày kỵ của từng gia đình.

6. Địa điểm tổ chức lễ dạm ngõ

Lễ dạm ngõ thường được tổ chức tại nhà gái, là nơi bố mẹ cô dâu sinh sống hoặc nơi cô gái sinh sống từ nhỏ. Tại nhà gái, gia đình sẽ chuẩn bị bàn thờ tổ tiên trang trọng, sạch sẽ để đón nhận lễ vật và xin phép tổ tiên về việc hôn nhân của con cái.

7. Cần chuẩn bị gì cho lễ dạm ngõ?

7.1. Chi tiết tráp lễ vật dạm ngõ

Tráp lễ vật trong lễ dạm ngõ đơn giản, thường gồm:

• Trầu cau: Khoảng 10 quả cau và lá trầu tươi, tượng trưng cho sự gắn bó.
• Trà hoặc rượu: Tượng trưng cho lòng thành kính và sự chân thành.
• Bánh ngọt: như bánh cốm, bánh phu thê (xu xuê) hoặc một số loại bánh ngọt đơn giản (nên đựng trong hộp thiếc như Danisa) thể hiện niềm vui và sự trân trọng.
• Trái cây: Mâm dạm ngõ đầy trái cây, nhiều màu sắc càng thể hiện lòng thành của nhà trai.

Mâm lễ dạm ngỏ chuẩn chỉnh cho đám cưới hiện đại nhưng vẫn mang nét truyền thống

Ngoài ra, để tiết kiệm thời gian chuẩn bị, bạn có thể tìm kiếm các đơn vị chuyên cung cấp mâm quả dạm ngõ đơn giản nhưng đủ lễ, xếp càng cao càng đẹp giúp thể hiện thành ý.

7.2. Nhà trai và chú rể cần chuẩn bị gì?

Trang phục: Chú rể nên chọn trang phục lịch sự, có thể là áo sơ mi và quần âu hoặc vest để thể hiện sự tôn trọng.

Lễ vật: Gia đình nhà trai chuẩn bị tráp lễ vật gồm trầu cau, trà, bánh ngọt gọn gàng, trang nhã.

Lời nói: Đại diện nhà trai cần chuẩn bị lời chào hỏi lịch sự và giới thiệu về ý định kết hôn của mình.

7.3. Nhà gái và cô dâu cần chuẩn bị gì?

Trang phục: Cô dâu nên chọn áo dài truyền thống, màu sắc nhã nhặn như trắng hoặc hồng nhạt.

Tiếp đón: Nhà gái chuẩn bị không gian tiếp đón nhà trai, có thể trang trí thêm hoa và bàn ghế.

Bàn thờ tổ tiên: Bàn thờ tổ tiên được chuẩn bị sạch sẽ, trang trọng để dâng lễ vật từ nhà trai.

Nhà trai chuẩn bị lễ vật, quần áo chỉnh chu, nhà gái sửa soạn bàn thờ tổ tiên, cô dâu trưng diện đẹp xinh

8. Các câu hỏi thường gặp về lễ dạm ngõ

8.1. Lễ dạm ngõ có cần thiết không?

Lễ dạm ngõ là bước đầu tiên và có vai trò quan trọng trong quá trình cưới hỏi. Đây là dịp để hai gia đình gặp mặt chính thức và là bước khởi đầu trước khi đôi trẻ tiến tới hôn nhân. Mặc dù không bắt buộc nhưng nhiều gia đình vẫn giữ nghi thức này để tạo không khí trang trọng, gắn kết giữa hai bên gia đình.

8.2. Cần nói những gì trong lễ dạm ngõ?

Trong lễ dạm ngõ, người đại diện của nhà trai sẽ chào hỏi, giới thiệu ý định kết hôn của đôi trẻ. Nhà gái sẽ đáp lại lời chào, đồng ý về ý định của đôi trẻ và cảm ơn lễ vật của nhà trai. Cuối cùng là những lời chúc phúc và thảo luận về kế hoạch cưới hỏi.

Lễ dạm ngõ là bước quan trọng trong cưới hỏi, có thể gộp nhưng không thể bỏ qua

8.3. Con gái nên mặc gì trong lễ dạm ngõ?

Cô dâu nên chọn áo dài truyền thống với màu sắc nhã nhặn như trắng, hồng nhạt hoặc xanh pastel, tôn lên vẻ đẹp dịu dàng và duyên dáng phù hợp với không khí trang trọng.

8.4. Con trai nên mặc gì trong lễ dạm ngõ?

Chú rể có thể chọn trang phục lịch sự như áo sơ mi và quần âu hoặc bộ vest. Điều quan trọng là trang phục phải gọn gàng, thể hiện sự tôn trọng đối với gia đình nhà gái.

8.5 Lễ dạm ngõ có cần xem ngày không?

Nhiều gia đình vẫn chọn ngày lành tháng tốt cho lễ dạm ngõ để mang lại may mắn. Tuy nhiên, lễ dạm ngõ không yêu cầu quá nghiêm ngặt về ngày mà chỉ cần thời gian thuận tiện cho hai bên gia đình.

Lễ dạm ngõ là nghi thức quan trọng, mở đầu cho quá trình cưới hỏi truyền thống Việt Nam. Các nghi thức trong lễ dạm ngõ không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn giúp gắn kết hai bên gia đình, tạo nền tảng vững chắc cho hạnh phúc của đôi trẻ trong chặng đường mới.

Hy vọng bài viết trên của Kim Hỷ Wedding sẽ giúp bạn có thể chuẩn bị kỹ càng và đầy đủ nhất, để lễ dạm ngõ diễn ra trọn vẹn và ý nghĩa.